WHO ยกระดับ “Monkeypox” เป็น “ภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ”
ทำความรู้จักกับ Monkeypox
“ฝีดาษลิง” ฉบับเข้าใจง่าย
เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม 2565 องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ประกาศยกระดับเตือนภัยโรคติดต่อระหว่างประเทศ โดยประกาศให้ ‘โรคฝีดาษลิง’ เป็นภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ (PHEIC) ด้วยเหตุผลว่า พบการแพร่ระบาดไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว ผ่านการแพร่ระบาดแบบใหม่ที่เรายังเข้าใจน้อยมาก ซึ่งเข้าเงื่อนไขการกำกับดูแลสาธารณสุขระดับนานาชาติ
Monkeypox หรือ ฝีดาษลิง หรือ ฝีดาษวานร เป็นเชื้อไวรัสใน genus “Othopoxvirus” ซึ่งอยู่ในกลุ่มเดียวกันกับไวรัสโรคไข้ทรพิษ (Smallpox) โดยพบเชื้อในสัตว์ตระกูลลิง และสัตว์ฟันแทะ เช่น หนู กระรอก กระแต เป็นหลัก โดยค้นพบโรคนี้ครั้งแรกในลิง ซึ่งไปรับเชื้อมาโดยบังเอิญ จึงเป็นที่มาของชื่อโรค “ฝีดาษลิง”
โรคฝีดาษลิงแพร่ระบาดอยู่ทั่วไปในทวีปแอฟริกา จนกลายเป็นโรคประจำถิ่น (Endemic disease) ซึ่งพบอัตราการเสียชีวิต 1-10% ทั้งนี้การเสียชีวิตขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ของเชื้อ โรคฝีดาษลิง ติดเชื้อจากการสัมผัสโดยตรงกับตุ่มหรือผื่น สิ่งของที่ใช้ร่วมกับผู้ป่วย ให้เลี่ยงสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยที่มีตุ่มหนองและงดใช้สิ่งของร่วมกับผู้ป่วย
อาการของโรคฝีดาษลิง
ระยะเวลาฟักตัวของโรคฝีดาษลิง จะใช้ระยะเวลาในการฟักตัวประมาณ 7-14 วัน
ผู้ติดเชื้อจะมีอาการแสดงต่างๆ ดังนี้
1. มีไข้ ไข้สูง
2. ปวดตัว ปวดกล้ามเนื้อ ปวดหลัง
3. ปวดกระบอกตา
4. มีผื่น ตุ่มหนอง
5. ต่อมน้ำเหลืองโตทั่วร่างกาย อาการนี้ถือเป็นจุดเด่นที่สังเกตได้ของโรคฝีดาษลิง สามารถเกิดขึ้นได้ตามจุดต่างๆ
ของร่างกาย โดยเฉพาะจุดที่ไปสัมผัสโรคตามผิวหนัง เช่น คอ ไหปลาร้า ข้อศอก รักแร้ เป็นต้น หรือผ่านทางเยื่อบุทางเดินหายใจ
จากการพูดคุย สัมผัสใกล้ชิด การจูบ ได้เช่นกัน
"วิธีป้องกัน “โรคฝีดาษลิง”
1. ออกห่างจากผู้ติดเชื้อ ผู้ที่สงสัยเสี่ยงติดเชื้อ หรือมีประวัติสัมผัสผู้ป่วย
2. ไม่นำมือไปสัมผัสผื่น ตุ่ม หนอง ของผู้ที่เสี่ยงติดเชื้อ
3. เชื้อไวรัสฝีดาษลิงเป็นเชื้อที่มีโปรตีนหุ้ม ซึ่งสามารถถูกทำลายได้ด้วยแอลกอฮอล์ ดังนั้น เราจึงควรหมั่นล้างมือบ่อยๆ
ด้วยแอลกอฮอล์ 70% ขึ้นไป
4. สวมหน้ากากอนามัย เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อผ่านละอองฝอยขนาดใหญ่
“การล้างมือด้วยแอลกอฮอล์ และสวมหน้ากากอนามัย สามารถช่วยป้องกันได้ทั้ง 3 โรค ได้แก่ โรคฝีดาษลิง โรคโควิด-19 และโรคไข้หวัดใหญ่”
Monkeypox Virus real time PCR kit
ปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนที่ป้องกันโรค monkeypox ได้โดยตรง แต่เนื่องจากความคล้ายคลึงกันระหว่างเชื้อไวรัสที่ก่อโรค monkeypox และ เชื้อไวรัสที่ก่อโรค smallpox วัคซีน smallpox จึงมีประสิทธิภาพในการป้องกันโรค monkeypox สูงถึงร้อยละ 80-85%
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการที่สำคัญในการวินิจฉัยโรคฝีดาษลิง คือ วิธี PCR โดยสิ่งส่งตรวจ คือ รอยโรคที่ผิวหนัง (บริเวณผิวของผื่นหรือน้ำที่อยู่ภายในผื่น) ไม่แนะนำให้ส่งตรวจ PCR จากเลือดเพราะโรคนี้มีระยะ viremia ที่สั้นมาก
ข้อดีของวิธี PCR คือ มีความไว และความจำเพาะสูง นอกจากนี้ ยังสามารถแยกระหว่างโรค monkeypox และ โรค smallpox ได้ และยังสามารถแยกสายพันธุ์จากแอฟริกาตะวันตกและสายพันธุ์จากแอฟริกากลางได้อีกด้วย
สามารถติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ info@aechealthcare.com
